Gezondheid op zee: de cruciale rol van de keuringsarts

Datum: 22 feb '24

De zee is een beroerde plek voor iedereen die een acuut medisch probleem heeft. Daarom worden mensen die in de scheepvaart- en offshore-sector werken periodiek medisch gekeurd. De waarde van deze keuringen is groot, stelt keuringsarts Walther Boon: “Als keuringsarts heb ik de tijd en mogelijkheid om preventief iets voor de cliënt te betekenen.”

(tekst gaat verder onder afbeelding)

‘Keuringsarts’ is geen beschermde titel. Iedere basisarts mag zich in principe ook keuringsarts noemen. Wat niet wil zeggen dat iedere bedrijfs- of huisarts aangewezen kan worden om de offshore en scheepvaart medische keuringen uit te gaan voeren. “Voor deze sector moet je als keuringsarts voldoen aan specifieke eisen: heb je bijvoorbeeld ervaring met werk op zee? En er is verplichte bij- en nascholing.”

Wat maakt jouw werk als keuringsarts zo bijzonder?

“Je ziet echt iedereen, een keuring voor mensen die op zee werken is namelijk verplicht. Vaak verschijnen er monteurs of engineers op het spreekuur, maar ik ontmoet ook zangeressen, acteurs en zelfs trapezewerkers die op een cruiseschip gaan werken. Dat levert bijzondere verhalen op. Ook zie ik regelmatig dat cliënten zich gezond voelen, maar dat niet per definitie zijn. Dan kan ik preventief iets betekenen door ze tijdig te verwijzen of adviezen te geven in hun eigen belang. Bijvoorbeeld om af te vallen of te stoppen met roken. Cliënten zijn daar gevoelig voor, merk ik. Als ik het zeg en de huisarts heeft het misschien ook al eens gezegd, dan heeft dat effect. Soms is er geen sprake van een acuut risico, maar dat kan over een paar jaar anders zijn. Meestal keur je elke twee jaar. En gezondheid en werk zijn toch onlosmakelijk aan elkaar verbonden.”

Op welke ‘rode vlaggen’ let je?

“Ik keur mensen die maandenlang op zee werken, uit alle landen. Zij kunnen aan het eind van de werkdag niet naar huis. Sommige zeevarenden die ik spreek, hébben niet eens meer een huis; dat stond ooit in Marioepol voordat het door de Russen kapotgeschoten werd. De psychische toestand is ook één van de factoren waar ik op let. De laatste jaren is zelfmoord de belangrijkste oorzaak van overlijden in zeescheepvaart. Ook let ik op lichamelijke risicofactoren, zoals bijvoorbeeld een liesbreuk. Als die leidt tot een beknelling, is acuut ingrijpen nodig. Dan wil je niet midden op zee zijn.”

Je bent een van de docenten van de module Goedgekeurd! Basistraining voor de huisarts. Waarom deze module?

“Het is een scholing bedoeld voor artsen of aios die het keuringsvak al een beetje kennen of die door hun werkgever zijn aangewezen om ook keuringsarts te worden. We merken dat zij behoefte hebben aan wat meer achtergrond. Wat zijn bijvoorbeeld de juridische kaders waar je mee te maken hebt als je mensen voor de zeevaart of iemand die werkt als treinmachinist gaat keuren? Wat zijn de belangrijkste risicofactoren per sector? En hoe weeg je persoonlijke belangen met het publieke belang? Het gaat niet alleen om de gezondheid van de betrokkene, maar ook om die van zijn of haar passagiers die ’s avonds veilig willen thuiskomen. Dat is waar het keuringsvak over gaat en dat vak verdient het om verder uitgediept te worden. Dat is precies wat we in deze module doen.”

Meer informatie?

 Op 19 maart 2024 start deze eerste online module van 3 dagdelen (16:00 – 21:00 uur). Meer weten? Klik op Goedgekeurd! Basistraining voor de keuringsarts.