Opleiding forensisch arts (1e fase M+G) Print

Blog van forensisch arts

Klik op de afbeelding hierboven en lees het blog van Chun Chiu over zijn werk als aios forensische Geneeskunde, GGD regio Utrecht (29 oktober 2020).

Interview met forensisch arts

“Forensische geneeskunde: mooi, donker en volop in ontwikkeling.” Klik op de afbeelding hierboven en lees het hele interview met Cécile Woudenberg over haar werk als forensisch arts en instituutsopleider forensische geneeskunde bij de NSPOH (28 juli 2021).

In het kort

Als forensisch geneeskundige werk je nauw samen met partners als het OM, de politie en Veilig Thuis. Je bent dan ook goed bekend met het Nederlands strafrecht. Wil jij alles leren over arrestantenzorg, lijkschouw, letsel- en zedenonderzoek? En de nodige coping mechanismes ontwikkelen? Doe dan de opleiding tot forensisch arts.

Hoe kom je in opleiding?

Wil je solliciteren naar een opleidingsplaats? Er is een landelijke selectieprocedure die door de stichting SOGEON wordt gecoördineerd. Informatie over de selectieprocedure vind je op www.artsmg.nl. Als aios in deze profielopleiding kom je in dienst van SBOH. Je kunt meer lezen via de link veel gestelde vragen landelijk werkgeverschap.

Wat je leert

Waar medisch handelen en strafrecht elkaar raken

De profielopleiding Forensische geneeskunde is onderdeel van de medische vervolgopleiding Maatschappij +  Gezondheid (1e fase M+G). De eerste fase van de opleiding duurt in principe twee jaar, maar het instituutsonderwijs en de praktijkopleiding worden afgestemd op de omvang van jouw dienstverband. Bij een parttime aanstelling doe je er dus langer over.

Deze eerste fase rond je af met een KNMG-registratie in het profiel forensische geneeskunde. Na afronding kun je doorstromen naar de 2e fase van de opleiding arts M+G. Op die manier verwerf je je registratie tot arts maatschappij + gezondheid.

De achtergrond

Als forensisch geneeskundige zorg je voor letselbeschrijvingen en voer je zedenonderzoek uit. Ook de afname van lichaamseigen materiaal en lijkschouwing behoren tot je takenpakket. Daarnaast ben je verantwoordelijk voor de zorg van mensen op het politiebureau.

Je werkt samen met justitie en politie. Daarom moet je onder andere weten welke taken openbaar ministerie, politie, rechtspraak, gemeenten en rijksoverheid hebben. Het werk van de forensisch arts staat dan ook grotendeels in dienst van het strafrecht.

De opleiding tot forensisch arts bereidt op al deze facetten voor.

Na afloop van deze opleiding tot forensisch arts:

• ben je bekend met wet- en regelgeving en forensisch-technische normen en richtlijnen.
• weet je hoe je een lijkschouw doet en een schouwverslag maakt.
• weet je hoe je letsel- en zedenonderzoek doet en daarover schrijft en rapporteert.
• Weet je hoe je bovenstaande voor volwassenen én kinderen uitvoert.
• weet je hoe de medische zorg op het politiebureau is georganiseerd.
• kun je omgaan met het spanningsveld van behandelaar/politie-adviseur.
• weet je wie je samenwerkingspartners zijn.
• weet je wat jouw plaats in het strafrechtsysteem is.

Docenten

Het onderwijs wordt verzorgd door gespecialiseerde docenten die hun sporen hebben verdiend op het terrein van de forensische wetenschappen en in het werkveld van maatschappij + gezondheid. Onder hen zijn twee Nederlandse hoogleraren forensische geneeskunde en pathologen, artsen en overige deskundigen van de NFI. In de praktijk word je opgeleid door ervaren forensisch geneeskundigen en een instituutsopleider van de NSPOH.

De opleiding tot forensisch arts is als volgt opgebouwd

De opleiding is niet langer modulair opgebouwd. In plaats daarvan volg je meerdere thema’s tegelijkertijd. Op die manier worden kennis en vaardigheden snel opgebouwd, zodat je al gauw zelfstandig aan de slag kunt.

Zowel het juridisch kader als de organisatie van het werk vormen een groot onderdeel van de opleiding. Ze worden in aparte lessen behandeld, maar zijn ook verweven binnen de andere thema’s. Een ander belangrijk onderdeel is intervisie, die we als leermoment en toetsing inzetten. Tijdens de intervisie bespreken we casuïstiek onder andere aan de hand van zelf meegenomen foto’s en video’s.

De opleiding is grofweg in 6 pijlers te verdelen:

1. Lijkschouw

Je leert de meest voorkomende soorten schouw uitvoeren en hier een schouwverslag over schrijven. Daarnaast oefen je in de afname en interpretatie van lichaamseigen materiaal bij overledenen. Ten slotte verdiep je je in aanvullend postmortaal onderzoek: tijdens deze lessen behandelen we onder meer biochemie, toxicologie, forensische radiologie en antropologie.

Twee keer gaan we buiten de NSPOH aan de slag:

• we doen een lijkschouw bij een mortuarium,
• we oefenen een plaats delict bij de politie academie.

2. Forensisch Medisch Onderzoek, forensische technieken, minderjarigen en consult en advies

Tijdens de lessen forensisch medisch onderzoek leer je letsels beschrijven, duiden en interpreteren. Ook van minderjarigen, bij wie je volgens de NODOK-procedure lijkschouw leert verrichten.

Daarnaast verdiep je je in forensische technieken – niet omdat je ze gaat gebruiken, maar omdat je moet weten wanneer je de schouw moet pauzeren en deskundigen moet inschakelen.

We gaan in op kindermishandeling en maken een start met de forensisch medische expertise kindermishandeling (FMEK). In de tweede fase ga je hier dieper op in.

Ook behandelen we zedendelicten en bespreken we wanneer de afname van lichaamseigen materiaal bij levenden gerechtvaardigd is. Je oefent met de afname en interpretatie ervan.

3. Arrestantenzorg

Onderwerpen als psychiatrie, intoxicatie en verslaving komen aan bod. We bespreken de NHG-richtlijnen en je gaat de STAR-class doen: een vierdaagse cursus basis life support die vanuit de huisartsengeneeskunde wordt aangeboden.

4. Minderjarigen

Forensische zorg bij minderjarigen vormt een specifiek onderdeel van het werken als forensisch arts. Je bouwt tijdens de opleiding kennis op van de forensisch medische expertise die nodig is voor het signaleren van kindermishandeling. Ook lijkschouw bij minderjarigen vergt specifieke kennis en ervaring.

5. Juridisch kader

Je vervult veel taken vanuit een opdracht van politie of het OM. Er is daarom veel ruimte voor het Nederlands recht en strafrecht: we gaan uitgebreid in op de werking ervan.

6. Professionele ontwikkeling

In je werk binnen forensische geneeskunde zie je veel. Het is belangrijk dat je leert hoe je daar mee om gaat en wat jouw grenzen zijn. Daarin vormen coping mechanismes een belangrijk onderdeel.

We gaan ook uitgebreid in op de samenwerking met andere disciplines zoals het OM, politie, arrestantenverzorging en rechterlijke macht.

In het onderdeel Kennis en Wetenschap introduceren we het Bayesiaans denken: je leert onderscheid maken tussen losse bevindingen en het grote geheel, waarop hypotheses zijn gebaseerd. Ten slotte organiseren we een referaatcyclus.

Voor wie

Artsen die zich willen specialiseren in de forensische geneeskunde. Je kunt parttime deelnemen, maar we verwachten dat je minimaal een 80%-aanstelling in de forensische geneeskunde hebt.

Competentiegericht

Tijdens onze medische vervolgopleidingen staat de praktijk centraal. Het instituutsonderwijs sluit daarop aan. Onze opleiders en docenten zijn enthousiaste professionals uit wetenschap en praktijk. Ze creëren een gastvrije sfeer. Daarbinnen werk je samen, vaak multidisciplinair met andere deelnemers en met je opleider, aan de ontwikkeling van jouw competenties.

Ervaringen

Over de vernieuwde opleiding schreef Marjolein Dekker een artikel in LAD magazine 25 / maart 2019 / pag. 12-14. De pdf downloaden kan door te klikken op Vernieuwde opleiding forensische geneeskunde van start. De link naar het artikel is met toestemming van de uitgever.

Praktische informatie

Wil je meer weten over flexibele scholing, intake en leerroute, toelatingseisen, toetsing en kwaliteitsbewaking? Klik op Algemene informatie over de medische vervolgopleidingen.

Contact

Heb je een vraag over onze opleidingen, bij- en nascholing of incompany trainingen?  Neem dan contact met ons op. Wij helpen je graag verder!